Verplichte statutenwijzigingen onder het nieuwe vennootschapsrecht: beter vandaag dan morgen
Op 1 mei 2019 werd het Belgische vennootschapsrecht duchtig gewijzigd door een gefaseerde invoering van het nieuwe Wetboek van vennootschappen en verenigingen (“WVV”).
Tegen 1 januari 2024 moeten alle vennootschappen en verenigingen hun statuten aangepast hebben aan het WVV.
Deze verplichte statutenwijziging hoeft geenszins een maat voor niets te zijn. Het WVV biedt heel wat opportuniteiten om de werking/structuur van uw onderneming soepeler en naar eigen wensen in te vullen.
Enkele belangrijke wijzigingen die voor u mogelijk interessant kunnen zijn:
NV’s en BV’s met één aandeelhouder
Vroeger diende men in een NV minimaal twee aandeelhouders te hebben. Indien dit niet het geval was, dan stond de overblijvende (enige) aandeelhouder in een NV hoofdelijk borg voor alle verbintenissen van de NV vanaf de eenhoofdigheid. Een gelijkaardige regeling gold voor de BVBA indien de enige aandeelhouder een rechtspersoon was of indien u al enige aandeelhouder was van een andere BVBA. Om hieraan te verhelpen ging men in de praktijk vaak één aandeel “verhangen” naar bijvoorbeeld een kennis, familielid of een groepsvennootschap. Deze “storende” praktijk is verleden tijd onder het WVV. U kan nu perfect fungeren in één of meerdere NV’s of BV’s als enige aandeelhouder (natuurlijk persoon of rechtspersoon) zonder dat deze aandeelhouder op een gegeven ogenblik borg staat voor de verbintenissen van de vennootschap. Deze opportuniteit brengt vooral in groepsstructuren een vereenvoudiging met zich mee. Denk aan een eenvoudigere consolidatie, volledig opstromen van dividenden naar de moedervennootschap enzovoort.
NV met één bestuurder
Onder het oude vennootschapsrecht diende een NV minimaal drie bestuurders te hebben. Twee bestuurders waren uitzonderlijk voldoende als er ook slechts twee aandeelhouders waren. In het WVV kan dit veel soepeler. U kan nu ook opteren voor slechts één bestuurder. Zeker in een groepscontext is een enige bestuurder een welgekomen versoepeling aangezien het niet altijd evident is om op elk niveau drie bestuurders te vinden en al zeker niet omwille van de mogelijke aansprakelijkheden die hiermee gepaard gaan.
Flexibelere ontslagregeling voor bestuurders
Het WVV geeft aandeelhouders meer vrijheid om de benoemingsvoorwaarden van de bestuurders te moduleren. Vooral bij de NV brengt deze mogelijkheid veel verandering met zich mee. Vroeger kon een bestuurder in een NV principieel op elk ogenblik, zonder opgave van redenen en zonder opzegvergoeding ontslagen worden. Onder het WVV kan men bepalen dat de bestuurder niet zomaar kan ontslagen worden, maar dat hiervoor met een gewichtige meerderheid of zelfs met eenparigheid van stemmen van de algemene vergadering moet beslist worden, bijvoorbeeld door de bestuurder statutair te benoemen. Er kan ook in een opzeggingstermijn en/of opzeggingsvergoeding voorzien worden.
Vroeger werd de principiële onmiddellijke afzetbaarheid van een bestuurder verholpen door als bestuurder een managementovereenkomst af te sluiten met de vennootschap. In die managementovereenkomst werd dan contractueel een opzegvergoeding overeengekomen. Deze omweg is dus niet meer nodig in het WVV.
Moduleren stem & winstrechten
Aandeelhouders hebben onder het WVV een verregaande vrijheid en flexibiliteit om hun stemrechten en deelname aan de winst te organiseren. Als algemene regel geldt dat elk aandeel recht geeft op één stem en op een gelijk deel in de winst en in het vereffeningssaldo, tenzij u daarvan afwijkt in de statuten. Zeker in het kader van start-ups en bij ongelijke inbrengen biedt een diversifiëring van stem- en winstrechten mogelijkheden. Of denk aan de situatie waarbij de pater familias slechts één aandeel overhoudt, maar wel nog mee het beleid wil bepalen.
Interimdividenden: altijd en meer
In een BV kan het bestuursorgaan nu ook winst uitkeren van het lopende boekjaar (of van het vorige boekjaar voor zover de jaarrekening nog niet is goedgekeurd), tenminste als deze mogelijkheid is voorzien in de statuten. Bij de NV bestond deze mogelijkheid al, maar was ze onderworpen aan heel wat beperkingen. Die beperkingen zijn verdwenen onder het WVV.
Bepaalde opportuniteiten dienen zich automatisch aan, voor andere moet u een statutenwijziging doorvoeren.
Een statutenwijziging doorvoeren is overigens verplicht indien uw statuten nog niet in overeenstemming zijn gebracht met het WVV. U heeft daarvoor tijd tot en met 31 december 2023.
Wacht deze deadline niet af en onderneem vandaag al actie!
Bestuurdersaansprakelijkheid
Het niet (tijdig) aanpassen van uw statuten wordt immers gesanctioneerd met bestuurdersaansprakelijkheid.
De bestuurders zullen persoonlijk en hoofdelijk aansprakelijk zijn voor alle schade die daaruit voortvloeit.
Tegenstrijdige of ongeldige bepalingen en beslissingen
Daarenboven kan u in tussentijd te maken krijgen met bepalingen in uw statuten die in tegenstrijd zijn met de dwingende bepalingen van het WVV. Sinds 1 januari 2020 zijn die ongeldig.
Aanvullende bepalingen van het WVV zijn enkel van toepassing indien ze niet worden uitgesloten door een statutaire bepaling. Aangezien de wet zelf niet duidelijk vaststelt welke bepalingen van het WVV van dwingend recht zijn (en welke van aanvullend recht), kan er dus discussie ontstaan over de geldigheid van beslissingen die op basis van "oude" regels zijn genomen.
Automatische omzetting in een andere rechtsvorm
Enkele vennootschapsvormen (o.a. Comm.VA, CVOA, LV en ESV) zijn door het WVV afgeschaft. Zulke vennootschappen zullen bij het verstrijken van de deadline automatisch worden omgezet in een andere rechtsvorm.
Mogelijk is dit niet wat u wilt.
Laat ons rond de tafel zitten!
Om dit euvel te vermijden stellen wij voor om samen met u op korte termijn werk te maken van deze verplichte statutenwijziging. In de eerste plaats om u blijvend een kwaliteitsvolle dienst te kunnen garanderen, in de tweede plaats om lange wachttijden bij een overvloed aan last-minute statutenwijzigingen te vermijden.
Wij voorzien daarvoor:
- Een grondige screening van uw huidige statuten.
- Een persoonlijk onderhoud met één van onze experten.
- De voorbereiding van uw nieuwe statuten in samenwerking met de behandelende notaris.
Heeft u vragen of wenst u ondersteuning bij het aanpassen van uw statuten? Aarzel dan niet en neem nog vandaag contact op met onze adviseurs via legal@decostere.be