Een nieuwe liefde, een nieuwe stiefouder
Bent u na uw vorige relatie toe aan een volgende stap in uw nieuwe relatie?
Welke impact heeft deze stap op uw vermogen en kunnen uw kinderen uit uw vorige relatie nadeel ondervinden?
Wanneer u met uw nieuwe partner wettelijk gaat samenwonen of terug in het huwelijksbootje stapt en u niet stilstaat bij de gevolgen op het vlak van uw vermogen, kunnen uw kinderen wel eens vermogen ontlopen.
Het erfrecht
Wettelijk samenwonende partners erven het levenslange vruchtgebruik van de gezinswoning met huisraad (= inboedel).
Gehuwde koppels erven het levenslange vruchtgebruik van elkaars ganse vermogen.
- Vruchtgebruik betekent het recht van gebruik van de goederen (bv het recht op bewoning van uw gezinswoning of uw tweede verblijf) en het recht op de inkomsten (bv huurinkomsten bij verhuur, interesten op spaargelden, dividenden van aandelen,…).
- Levenslang betekent “zolang uw nieuwe partner leeft” en wanneer uw nieuwe partner relatief jong is, kan dit vruchtgebruik wel eens zeer lang duren.
Uw kinderen verkrijgen dan bij uw overlijden slechts de naakte eigendom van uw vermogen waardoor ze in een soort onverdeeldheid terechtkomen met uw nieuwe partner.
Het spreekt voor zich dat deze situatie vaak aanleiding geeft tot conflicten.
Als ze bijvoorbeeld een deel van uw vermogen wensen te verkopen, zullen beide akkoord moeten gaan. De ontvangen koopprijs zal bovendien ook moeten omdeeld worden.
En wat als er kosten zijn aan een onroerend goed (bv uw appartement aan zee)?
Zijn deze kosten dan ten laste van uw nieuwe partner-vruchtgebruiker of van uw kinderen-blote eigenaars?
Omzetten van het vruchtgebruik
Om deze conflicten uit de weg te gaan, bestaat de mogelijkheid om het vruchtgebruik om te zetten, met als enige uitzondering het vruchtgebruik van de gezinswoning.
Het vruchtgebruik wordt dan beëindigd waarna de uw partner / echtgeno(o)t(e) in ruil voor de waarde van zijn/haar vruchtgebruik bijvoorbeeld andere goederen in volle eigendom of een bepaalde geldsom ontvangt. De vermogensrechtelijke band tussen stiefouder en stiefkind wordt dan definitief doorgeknipt.
De waarde van dit vruchtgebruik van de stiefouder wordt berekend op basis van sterftetabellen gekoppeld aan het rendement van uw vermogen en de levensverwachting van mannen en vrouwen. Hoe ouder men wordt, hoe lager het vruchtgebruik wordt gewaardeerd.
Om uw kinderen te beschermen tegen een jonge stiefouder, heeft de wetgever voorzien in de “instantveroudering”. Om de waarde van het vruchtgebruik van de stiefouder te berekenen, moet de stiefouder immers steeds minstens 20 jaar ouder zijn dan uw oudste kind uit uw vorige relatie.
Om een gespannen relatie tussen uw kinderen en hun stiefouder na uw overlijden te vermijden, staat u best even stil bij de mogelijkheden om dit te voorkomen.
De wet wordt immers toegepast indien u niets anders hebt geregeld.
Eigen regeling via huwelijkscontract of testament
Het wettelijke erfrecht van uw nieuwe wettelijk samenwonende partner kan u beperken in uw testament. U kan bijvoorbeeld voorzien dat uw nieuwe partner na uw overlijden geen levenslang vruchtgebruik zal verkrijgen van de gezinswoning maar wel een aantal maanden in uw woning mag blijven wonen zodat hij/zij de tijd heeft om een nieuwe woning te gaan zoeken.
Het wettelijk erfrecht van uw nieuwe echtgeno(o)t(e) kan u ontnemen in uw huwelijkscontract door de toepassing te vragen van de Wet Valckeniers.
Hiermee vermijdt u dat het vruchtgebruik van uw ganse vermogen toekomt aan uw nieuwe liefde. U kan vrij bepalen in welke mate u vruchtgebruik wenst te ontnemen.
Uw nieuwe huwelijkspartner verkrijgt als minimumgrens wel steeds minstens een recht van bewoning van de gezinswoning en gebruik van de inboedel gedurende 6 maanden.
Overleg met uw vermogensplanner
Laat dit artikel u niet weerhouden om opnieuw op zoek te gaan naar liefde en geluk. Maar voor u uw nieuwe relatie formaliseert via wettelijk samenwoning of huwelijk, doet u er goed om afspraken te maken tussen uw kinderen en uw nieuwe partner.